สถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

“บ้านแปกแซม”

             ผลการดำเนินงานสาธิต สนับสนุน และส่งเสริมปัจจัยพื้นฐานและความรู้ด้านการเกษตร รวมถึงการจัดการท่องเที่ยวตามแนวพระราชดำริ ทำให้คุณภาพชีวิตของราษฎรที่บ้านแปกแซมในวันนี้ดีขึ้นมาก นับจากการมีงานที่ดี มีรายได้มั่นคง นำมาซึ่งความภาคภูมิใจในวิถีชีวิตและภูมิปัญญาของชุมชน ทั้งสามารถนำความรู้ที่ได้รับจากโครงการฯ ไปขยายผลในพื้นที่ของตนเองได้ จนในปัจจุบัน พื้นที่ป่ามากกว่า ๔,๐๐๐ ไร่ ที่เคยถูกบุกรุกแผ้วถางไว้ทำไร่หมุนเวียน และพื้นที่ป่าซึ่งแห้งแล้งเสื่อมโทรม จำนวน ๑๙,๓๗๕ ไร่ ได้รับการฟื้นฟูระบบนิเวศจนคืนความอุดมสมบูรณ์กลับมาสู่พื้นที่ป่าไม้อีกครั้ง

๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๓ เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรบ้านแปกแซม อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่

             ในอดีต พื้นที่ป่าถูกบุกรุกแผ้วถางเพื่อทำไร่มันอาลู ไร่เผือก และสวนลิ้นจี่ ทั้งยังมีแนวโน้มว่าจะถูกแผ้วถางมากขึ้นเรื่อย ๆ ตามการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากร ประกอบกับบริเวณดังกล่าวเป็นพื้นที่ชายแดนที่เป็นทางผ่านของยาเสพติด ซึ่งเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของประเทศ เมื่อสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงทราบปัญหา ระหว่างเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรบ้านแปกแซม พร้อมด้วยพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๓ พระองค์จึงได้มีพระราชเสาวนีย์ โดยสรุปความว่า ให้พัฒนาด้านการเกษตร โดยมีสถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม เป็นแหล่งถ่ายทอดเทคโนโลยี โดยเน้นให้ราษฎรนำไปปฎิบัติได้ และให้พัฒนาแหล่งน้ำ พร้อมกับอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่า เพื่อให้มีน้ำเพียงพอสำหรับการอุปโภคบริโภค และการเกษตร

             สามปีต่อมา สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้มีพระราชเสาวนีย์ เมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ความตอนหนึ่งว่า “…ให้ทำสถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว…” หน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องจึงได้ร่วมกันพัฒนาพื้นที่ โดยการปลูกพืชและไม้ดอกเมืองหนาว จัดเตรียมสาธารณูปโภคพื้นฐาน บ้านพัก และลานกางเต็นท์ เพื่อรองรับนักท่องเที่ยว และเริ่มดำเนินการประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการท่องเที่ยว

             ด้านการส่งเสริมการท่องเที่ยว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้ทรงชมและให้คำแนะนำ ในครั้งที่พระองค์เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรในโครงการฯ เมื่อวันที่ ๑๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ ความตอนหนึ่งว่า

“… การจัดการท่องเที่ยวที่จัดไว้ดีมาก จะเป็นประโยชน์ต่อไปของบ้านเมือง

ให้ขยายผลการดำเนินงานในลักษณะจัดสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ไว้ให้นักท่องเที่ยวเช่า

เพื่อการแคมปิ้งแบบในต่างประเทศที่เป็นของเอกชน…”

เส้นทาง : สถานีสาธิตและถ่ายทอดการเกษตร ป่าไม้ สิ่งแวดล้อม อันเนื่องมาจากพระราชดำริ “บ้านแปกแซม”

ตำบลเปียงหลวง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่