ศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
โครงการศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่อง มาจากพระราชดำริ ดำเนินงานตามพระราชเสาวนีย์ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงมุ่งเน้นให้ราษฎรเป็นศูนย์กลางในการอนุรักษ์ธรรมชาติ และแก้ปัญหาการขาดแคลนอาหาร ตลอดจนส่งเสริมการพัฒนาช่องทางการเพิ่มรายได้ให้แก่เกษตรกร ด้วยการสนับสนุนปัจจัยการเกษตร ประมง ปศุสัตว์ รวมทั้งการพัฒนาที่ดิน ป่าไม้ และศิลปาชีพ มีงานที่ประสบความสำเร็จ อาทิ โครงการหมู่บ้านประมง เพื่อผลิตสัตว์น้ำเป็นแหล่งอาหารของชุมชน การส่งเสริมการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม เพื่อสนับสนุนโครงการศิลปาชีพ การส่งเสริมการปลูกกาแฟในสวนยางพารา ทั้งสายพันธุ์โรบัสต้าและอราบิก้า การส่งเสริมการปลูกมะนาวนอกฤดูในบ่อซีเมนต์ เพื่อแก้ปัญหามะนาวขาดแคลนในช่วงฤดูแล้ง การส่งเสริมการปลูกทุเรียนภูเขาไฟศรีสะเกษ ซึ่งเป็นทุเรียนรสชาติดี มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวเนื่องจากปลูกในดินที่เกิดจากการสลายตัวของลาวา (Lava) เป็นสินค้าที่ได้รับการรับรอง GI (Geographical Indications) นอกจากนี้ โครงการยังมีส่วนร่วมในการตรวจรับรองมาตรฐาน GMP (Good Manufacturing Practice) เพื่อให้สินค้าเกษตรมีคุณภาพตามมาตรฐานที่ส่งออกไปจำหน่ายยังต่างประเทศได้
อำเภอภูสิงห์ อำเภอหนึ่งในจังหวัดศรีสะเกษเป็นที่ตั้งของ โครงการศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ ในพื้นที่ตำบลห้วยตึ๊กชู มีพื้นที่ติดต่อกับประเทศกัมพูชา และมีจุดผ่านแดนถาวรที่ช่องสะงำ เส้นทางที่ใช้ในการเดินทางไปยังนครวัด-นครธม จังหวัดศรีสะเกษ เป็นจังหวัดที่มีสถิติรายได้ต่อหัวของประชากรต่ำที่สุดในประเทศไทย ส่งผลให้ราษฎรที่อยู่ในเขตพื้นที่ชายแดน ไทย-กัมพูชา มีความไม่มั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม จึงเป็นเหตุให้แต่ละปีมีแรงงานอพยพไปสู่ท้องถิ่นอื่นเป็นจำนวนมาก ซึ่งทางออกในการยกระดับฐานะความเป็นอยู่ของชาวศรีสะเกษให้ดีขึ้น รวมไปถึงการช่วยลดปัญหาต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากความยากจนได้ ไม่มีทางเลือกใดจะดีไปกว่า การพัฒนาอาชีพการเกษตรที่เหมาะสม และแก้ปัญหาดินที่เป็นดินดานเสื่อมโทรมให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์
ด้วยพระเมตตาและพระมหากรุณาธิคุณ ในสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ได้พระราชทานแนวทางแก้ไขปัญหาด้านความมั่นคงและการประกอบอาชีพให้แก่ราษฎรในพื้นที่ ในคราวที่เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรในพื้นที่อำเภอภูสิงห์ เมื่อวันที่ ๑๕ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๗ มีพระราชดำริให้จัดตั้งศูนย์พัฒนาการเกษตรแบบเบ็ดเสร็จ อันเป็นที่มาของโครงการศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ณ ตำบลห้วยตึ๊กชู อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ โครงการนี้ มีการดำเนินงานในลักษณะ One Stop Services เช่นเดียวกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ กล่าวคือ เป็นการรวมเอาหน่วยงานต่าง ๆ มาทำงานร่วมกัน เน้นการนำความรู้และเทคนิคทางการเกษตรไปถ่ายทอดให้แก่เกษตรกร
ต่อมา วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๓ ในโอกาสที่สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง พร้อมด้วยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรบ้านวนาสวรรค์ อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ เพื่อช่วยเหลือราษฎรที่มีปัญหาเรื่องดินดาน โดยมีพระราชดำริให้ผู้เชี่ยวชาญด้านดินเข้าไปดูแลแก้ปัญหา ในการนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรการดำเนินงานของโครงการศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์ฯ และมีพระราชดำริให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องพิจารณาจัดหาแหล่งน้ำเพิ่มเติมให้แก่ราษฎรในบริเวณพื้นที่รอบศูนย์ฯ เพื่อให้มีน้ำใช้ทำการเกษตรและอุปโภคบริโภคอย่างเพียงพอ รวมทั้งให้พิจารณาช่วยเหลือและส่งเสริมอาชีพให้แก่ราษฎร เพื่อให้มีรายได้และมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นด้วย
จากการดำเนินงานสนองพระราชดำริอย่างต่อเนื่อง ทำให้ปัจจุบันราษฎรได้เรียนรู้การทำเกษตรในพื้นที่ของตนเอง ส่งผลให้มีอาหารเพียงพอต่อ ความต้องการในครัวเรือน และยังสามารถต่อยอด สร้างรายได้ให้ตนเองไปพร้อม ๆ กับการรักษาทรัพยากร ธรรมชาติไว้ เพื่อราษฎรจะได้อาศัยอยู่ในถิ่นฐานของตนอย่างมั่นคงและยั่งยืน ลดการอพยพย้ายถิ่นฐานไปทำงานในชุมชนเมือง และมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สมกับที่เป็นชุมชนชายแดนซึ่งเป็นเสมือนรั้ว ที่มั่นคงและแข็งแรงให้แก่ประเทศไทย
เส้นทาง : ศูนย์พัฒนาการเกษตรภูสิงห์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ตำบลห้วยตึ๊กชู อำเภอภูสิงห์ จังหวัดศรีสะเกษ