หน่วยงานรับผิดชอบได้จัดพื้นที่ ๓,๐๐๐ ไร่ ในพื้นที่สวนป่าเฉลิมพระเกียรติฯ เป็น “ศูนย์ศึกษาพรรณไม้ป่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ” ซึ่งศูนย์ศึกษาพรรณไม้ป่า มีวิธีการปลูกป่าที่แตกต่างไปจากสวนป่าแห่งอื่น คือ ไม่ปลูกไม้เป็นแถวเป็นแนว แต่ปลูกเป็นกลุ่มก้อน ตามพระราชดำรัสในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ทรงแนะนำให้กำเมล็ดไว้ แล้วหว่านออกไป เหมือนกับต้นไม้ต้นหนึ่งที่ล้มลงแล้วเม็ดกระจายออกไป เม็ดกระจายอย่างไรก็ให้อยู่อย่างนั้น ส่งผลให้ในวันนี้พันธุ์ไม้ป่าในพื้นที่ศูนย์ศึกษาพรรณไม้ป่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ได้เติบโตและเป็นไปตามธรรมชาติอย่างแท้จริง กลายเป็นป่าแห่งใหม่ที่ให้ร่มเงาชุ่มชื้นได้อีกครั้ง

             ด้วยการดำเนินงานสนองพระราชดำริจากหลายหน่วยงาน ส่งผลให้เกิดการพัฒนารอบด้าน อาทิ การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การป้องปรามการบุกรุกทำลายทรัพยากรธรรมชาติ และการรักษาความมั่นคง รวมไปถึงการเฝ้าระวังยาเสพติด ร่วมกับส่วนราชการและราษฎรในพื้นที่โครงการฯ ซึ่งประสบผลสำเร็จได้จากการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ราษฎรมีรายได้ ที่ช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี โครงการสร้างระบบสาธารณูปโภค การจัดสรรที่ดินทำกิน การสร้างแหล่งผลิตอาหารชุมชน ได้แก่ กลุ่มเลี้ยงปลา กลุ่มปลูกข้าว แปลงสาธิตแหล่งผลิตอาหาร และแปลงผักปลอดสารพิษ ตลอดจนมีการฝึกควายไว้ใช้ทำการเกษตรและการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ รวมทั้งการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน โดยทรงวางแผนโครงการศูนย์ศึกษาพรรณไม้ป่าฯ ควบคู่ไปกับการจัดโครงการฝึกอาชีพ การสร้างงาน สร้างรายได้ให้ราษฎร โดยใช้งานศิลปาชีพเป็นสื่อกลาง อีกทั้งโรงเรียนสำหรับเด็กเล็ก เด็กนักเรียนก็ได้รับพระราชทานเสื้อผ้าและอุปกรณ์การเรียน ทำให้ปัจจุบันราษฎรในพื้นที่มีสุขภาพกายและจิตใจที่ดี มีความเป็นมิตร แม้ส่วนมากจะยังสื่อสารภาษาไทยได้ไม่ดีนักก็ตาม